Page 144 - 2025 жыл күнтізбе Семей++
P. 144
1919 жылы Қаратөбеде өткен облыстық земство жиналысының
облыстық земство басқармасы баспасөз органын шығару жөніндегі шешіміне
сәйкес «Еркін қазақ» газетінің уақытша шығарушысы болып тағайындалды.
1919 жылы 26 қыркүйектен бастап «Еркін қазақтың» бірнеше нөмірін
шығарды. Осы шамада Жымпиты кентінде тұратын судья Сүлеймен
Күсепқалиевтің қызы Әминаға (Ә.Мәметова) үйленді. Батыс Алашорда
үкіметі таратылғаннан кейін Батыс Алашорда қайраткерлерімен бірге Орал
қаласына әкелінді. 1920 жылы РК (б) ІІ қатарына қабылданды. Орал
губревкомының үгіт-насихат бөлімінің қызметкері болып істеді. 1920 жылы
ақпанда Доссордан Орал қаласына мұнай тасу кезінде қазақ ауылдарында
түсінік жұмысын жүргізу, қазақша үндеу, прокламациялар шығарып, тарату
міндеті жүктелді. 1920 жылы көктемнен Жымпиты уездік ревкомының халық
ағарту бөлімінің қызметкері. Сауатсыздықты жою ісімен айналысты,
М.Жолдыбаев, Ш.Жантілеуовпен бірге саужой бағдарламасын талдап, жасау
комиссиясының құрамына кірді. Уездік атқару комитетінің татар-қазақ
бөлімі шығарған «Яна фикер» газеті тоқтағаннан кейін оның баспаханасы
негізінде қазақша уездік «Ерік» газетін шығарды. Таралымы үш мың дана
газеттің жеті нөмірі жарық көрді. 1920 жылы жазы – 1921 жылдың көктемі
аралығында Орал облыстық «Қызыл ту» газетінің редакторы. 1921 жылы
көктемде М.Шомбаловтың Бөкей губерниясы атқару комитетінің төрағасы
болуымен сол жерге қызметке ауысты. 1921 жылы 19 – мамырда Бөкей
губкомы төралқасы мен Бөкей губерниялық VI сиезі фракциялық бюросының
біріккен мәжілісінде баламалы негізде ұсынылған алты кандидаттың ішінде
басым дауыс алып, губатком төралқасына мүше болып сайланды. Сол жылы
маусым айында баламалы негізде Бөкей губерниялық РК(б)П комитетінің
үгіт-насихат бөліміне меңгеруші болып сайланды. Сәл кейін бұл қызметтен
босатылып, Н.Манаев, Ғ.Мұсағалиев, Л.Атаянцпен бірге губерниялық партия
комитетінің жаңадан ұйымдасқан органы-апталық «Сәуле» – «Рассвет»
газетінің редакция алқасының мүшесі болып сайланды. 1921 жылы
қыркүйектегі РК(б)П қатарын солшыл партиялар мен алашордашылардан
тазарту саяси науқаны кезінде партиялық тазарту жөніндегі Бөкей губкомы
комиссиясының шешімімен «Алаш» партиясында болғаны және патша
тұсындағы Бөкей уақытша кеңесінің құпия кеңесшісі М.Шомбалов тобына
қатысқаны үшін» РК(б)П қатарынан шығарылды. 1922 жылы Саратов
қаласындағы жұмысшы факультетінің (рабфак) тыңдаушысы. 1923-1927
жылдары Саратов университеті медицина факультетінің студенті. 1927-1928
жылдары Маңғыстау өңірінде дәрігерлік қызметте, 1929-1930 жылдары
Семей округтік денсаулық сақтау бөлімінің кәсіподақ-сауықтыру жүйесінің
инспекторы. 1927 жылы «Жаңа мектеп» журналында жарияланған Исатай-
Махамбет көтерілісі жайлы мақаласы әлі күнге осы тақырыптағы толымды да
терең еңбектердің бірінен саналады. 1930 жылы Алматы қаласында Қазақ
тері және жұқпалы аурулар ғылыми-зерттеу институтын ұйымдастыруға
шақырылды, осы институттың алғашқы директоры болды. Гигиена, тері-
жұқпалы аурулар, олардан сақтану жөнінде жазылған 20-ға тарта кітапшаның
авторы. 1931 жылдан бастап Орал облыстық денсаулық сақтау бөлімі