Шәкәрімнің өмір белестері: бейнедәріс

  • 22.07.2022

Абай облыстық Абай атындағы әмбебап кітапханасында 22-ші маусым күні ZOOM платформасында «Алаш» жобасы аясында ақын, жазушы, философ, тарихшы, композитор Шәкәрім Құдайбердіұлының туған күніне орай «Шәкәрімнің өмір белестері» атты бейнедәріс ұйымдастырылды. Эфир қонағы «Абай академиясы» ғылыми-зерттеу институтының директоры, филология ғылымдарының кандидаты, доцент Әубәкір Жандос Мағазбекұлы ақынның өмірі мен шығармашылығы туралы баяндады.
Мәдени шарада ақын өз ғұмырнамасын өлеңмен де қарасөзбен де жазып кеткен ақын екендігіне тоқталды. Кеңес үкіметі кезінде Шәкәрімнің шығармашылығы айтылмағандығын айтып, ақынның балалық, жастық, жігіттік шақтарына арналған әдеби мұрасы туралы толық мағлұмат берді. Шәкәрімнің өмірбаянына тоқтала отырып, әкесінен жеті жасында жетім қалғанын, анасы іскер адам болғандығын жеткізді. Шәкәрімнің жан-жақты болғанын, аңшылықпен әуестенгендігін, домбыра тарта білгендігін, ағаштан түйін түйген шеберлігін де жіпке тізгендей айтып берді. Сонымен қатар, Шәкәрім ғылым-білімге де бар зейінін салып, орыс тілін меңгеруге Абайдың ықпалы зор болып, 20 жасында болыс болғандығына тоқталады.
Батыс философтарының шығармаларын, ертедегі Түрік ғалымдарының жазған шығармаларын, Шығыс ақын-жазушы шығармаларын оқығандығын тілге тиек етті. Сонымен қатар, Алаш қайраткерлерінің ықпалымен Семей қаласына келіп, Алаш соты ретінде билік айтуы, Семей уездік земство жиынында депутат болып қоғамдық жұмысқа белсене араласқандығын айқындайтын құжаттардың табылғандығын айтты.
Ахат Шәкәрімұлының әкесі туралы айтқан естеліктеріне тоқталып, шығармашылығына шолу жасады. Ақын 1931 жылы қайғылы қазаға ұшырағанға дейінгі өмірін Ахат Шәкәрімұлының, М.Әуезовтің естеліктеріне сүйене отырып баяндады.
Эфир қонағы Ұлы Абайдың дәстүрін жалғастырушы, дарынды шәкірті, ғұлама ойшыл Шәкірім өзінің жарты ғасырлық өмірінде мол мұра қалдырған ойшыл-философ екендігімен өз сөзін түйіндеп, шараға қатысушылардың сауалдарына жауап берді. Татарстан архивінен табылған 1911 жылы шыққан Шәкәрімнің жинағының сандық нұсқасын «Алаш» электрондық кітапханасының қорына сыйға тартатынын жеткізді.