Беймәлім Алаш тұлғасы – Жалау Мыңбайұлы: онлайн лекция
Абай атындағы кітапханада «Алаш» жобасы аясында ZOOM платформасында Қазақстан Журналистер одағының мүшесі, жазушы, алаштанушы Кенжебек Сержанұлымен «Беймәлім Алаш тұлғасы – Жалау Мыңбайұлы» тақырыбында онлайн-лекция өткізілді.
Аталмыш шарада Алаш ардақтысы журналист, публицист, Жалау Мыңбайұлының өмір жолы, қоғамдық-саяси қызметі, әдеби мұрасы туралы маңызды ақпарат берілді.
Жалау Мыңбайұлының қайраткерлік шағы 1925-27 жыл аралығында өткендігі, билік басында Голощекинмен иек тіресіп отырғандығын Голощекиинің төңкерісіне қарсы шыққаның тілге тиек етті.
Жалау Мыңбайұлы жоғары лауазымды қызметті қоса атқара отырып, Алаш Орда үкіметі және Алаш арыстарымен тығыз байланыс орнатқандығы, ел мүддесі үшін аянбай еңбек еткен ерен тұлға екендігі жайлы әңгімеледі. Үкімет басында тұрған кезінде театрдың негізін құруға бірінші қаулыға қол қойғандығын, Қазақ АКСР ОАК-нің ел таңбасын бекітуге орасан зор үлес қосқандығын атап өтті. Сонымен қатар, қайраткер сол кездегі астананы Омбыдан Ақмешітке көшірілуіне үлес қосқандығы мен 1926 жылы «Ауыл тілі» атты республикалық газеттің жарық көруіне тікелей ат салысқандығы туралы баяндады. Барлығы 27 саны ғана жарыққа шыққан «Ауыл тілі» газетінің №2 санында жарық көрген Алаш қайраткері Мыржақып Дулатовтың Жалау Мыңбайұлына арнап жазған хатының мазмұнына тоқталып, қайраткерге берген бағасы жайлы айтты. Сонымен қатар, «Ауыл тілі» газетінің беттерінде тіл, жер мәселесіне және ауыл шаруашылығы ме төрт түлік малға байланысты жарияланған мақалалар туралы хабардар етті.
Алаш қайраткерінің 1929 жылы жұмбақ жағдайда дүниеден өткендігі және қайраткерге қатысты өзі қол қойған қаулылар, тарихи құжаттар, фотосуреттер сынды құнды құжаттардың Мәскеудің орталық мұрағатынан табылғандығы туралы баяндады.
Қайраткердің отбасы туралы кеңінен ақпарат беріп, артында қалған ұлы Ескендір мен Алтын, Раушан атты қыздарының тағдыры туралы ақпарат берді.
Беймәлім Алаш тұлғасы Жалау Мыңбайұлының лайықты тұлға екенін мойындап, рухына тағзым ету мақсатында заманында өзі қызмет еткен Алматы, Қызылорда қалаларында ескерткіш орнату, көшеге атын беру, мемлекеттік тапсырыс арқылы кітаптарын жарыққа шығару, ғылыми конференциялар, мүшайралар және т.б. мәдени іс-шаралар өткізу қажеттігі туралы жасап жүрген ұсыныстары жөнінде әңгімеледі.
Былтырғы жылы Жалау Мыңбайұлының туғанына 130 жыл толған мерейтойы Республика дәрежесінде аталып өткендігі мен атқарылған шаралар туралы ақпарат берді. Мерейтой қарсаңында қайраткердің өмірі мен қоғамдық қызметі жайлы «Хабар» арнасының «Намыстан жаралған – Жалау Мыңбайұлы» атты түсірген деректі фильмін тамашалауды ұсынды.
Шара соңында қатысушылардың қойған сұрақтарына жауап берді. Жайлау Мыңбайұлының есіміне қатысты шара өте мазмұнды және әсерлі, тағылымы мол эфир болды.