31 мамыр – Саяси қуғын-сүргін құрбандарын еске алу күні: тікелей эфир
31 мамыр – Саяси қуғын-сүргін құрбандарын еске алу күніне орай ШҚО Абай атындағы кітапханасының ұйымдастыруымен ZOOM платформасында алаштанушы «Дарын» мемлекеттік жастар сыйлығының иегері Елдос Тоқтарбай мен «Қыр баласы» қоғамдық қорының белсенді мүшесі Ерден Нұрахметов мырзамен сүргін жылдар тақырыбында онлайн сұқбат өткізді.
Жалпы шара барысында Ерден мырза өздері жұмыс атқаратын ««Қыр баласы» қоғамдық қорының жұмысы жайында әңгімелей келе, қордың негізгі мақсаты аты әлі күн беймәлім, ұлты үшін басын бәйгеге тіккен Алаштың арда ұлдарының есімін елге танытып, жарыққа шығару екенін айтты. Осы жұмыстың нәтижесінде үш ай ішінде «Алаш» кітап сериясы құрылып, сегіз кітап шығарылғанын тілге тиек етті.
Сонымен қатар қонағымыз осынау ашаршылық пен саяси қуғын-сүргін құрбандары күнін екі бөліп қарау керек деген ой тастады. Себебі екеуіде бір ұлттың басына төнген екі бөлек трагедия, халқымыздың санын азайтқан үлкен қайғылы кезең екенін бүгінгі ұрпақ ажырата білу керек дейді. Өйткені 1930-32 жылдары елімізде 300 ден аса өңір-өңірлерде көтеріліс болып, бір ғана Алматы облысындағы Бөрібай көтерілісінде 150 адам атылып, 500 адам айдалғанын айтты. Осындай көтерілістер Созақ, Бетпақ, Шұбартау және т.б. өңірлерде болды. Осы көтеріліс құрбандарын ақтап, репрессия құрбандарына теңестіру керек деп бастама көтерді.
Елдос Тоқтарбай сол кезең аралығында Кеңес Одағының құрамында болған Қазақстанда бұрын 103 мың адам қуғын-сүргінге ұшырағанын, қазір соның соны 128 мың деген дерек көрсетіліп және 25 мың адам ату жазасына кесілген, осы 25 мың адамның тізімін бастап жазу керектігін қолға алатындықтанын айтты. Алаш идеясын, өнегелі істерін жастардың бойына сіңіріп насихаттау керектігін айтып, қатысушылардың тарапынан қойылған сұрақтарға жауап берді.